Rośnie sprzedaż tabletki "dzień po". Wskazano dni, w które Polki kupują najczęściej
- Liczba zrealizowanych recept na antykoncepcję awaryjną wzrosła w pierwszym kwartale 2025 roku w porównaniu do ostatniego kwartału 2024 roku o ponad 9 proc.
- Łącznie w pierwszym kwartale tego roku z antykoncepcji awaryjnej w ramach recepty farmaceutycznej skorzystano ponad 13 tys. razy
- Oznacza to, że kobiety coraz chętniej korzystają z ułatwionego dostępu do antykoncepcji awaryjnej. Według ekspertów kampanii "Poranek Po" ta forma antykoncepcji na stałe wpisała się w bezpieczeństwo reprodukcyjne Polek
Jak wynika z danych Centrum e-Zdrowia, które podsumowali organizatorzy kampanii "Poranek Po", od startu pilotażu, w którym tabletka dostępna jest na podstawie recepty wystawionej przez farmaceutę, najchętniej korzystano z antykoncepcji awaryjnej w czasie dni wolnych od pracy w grudniu 2024 roku. Największe wzrosty sprzedaży antykoncepcji awaryjnej odnotowano natomiast z początkiem wakacji ubiegłego roku. Wzrost pomiędzy czerwcem a lipcem wyniósł ponad 37 proc. W tym roku każdy kolejny miesiąc przynosi nowe rekordy.
W trzecim kwartale zeszłego roku odnotowano 10 tys. 327 recept, w czwartym było ich już o ponad 18,6 proc. więcej – 12 tys. 251. W pierwszym kwartale tego roku ich liczba wzrosła o ponad 9,7 proc. – do 13 tys. 440.
W ocenie ekspertów przed nami największe wzrosty związane z początkiem wakacji.
- W zeszłym roku zauważyliśmy znaczący wzrost zainteresowania antykoncepcją w trakcie majówki oraz w okresie wakacyjnym. Biorąc pod uwagę obecne dane, spodziewamy się podobnego trendu także w nadchodzące wakacje. Dane Centrum e-Zdrowia wskazują, że Polki coraz częściej korzystają z antykoncepcji awaryjnej, traktując ją jako istotny element dbania o zdrowie reprodukcyjne - ocenia prof. Violetta Skrzypulec-Plinta, specjalistka ginekolożka - położniczka endokrynolożka, seksuolożka, kierowniczka Katedry Zdrowia Kobiety Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
- Wyjazdy sprzyjają kontaktom seksualnym, dlatego warto wiedzieć o ich dostępności w aptekach. To także dobra okazja, by porozmawiać z pacjentkami i edukować je w zakresie zdrowia reprodukcyjnego – dodaje.
- Wzrost sprzedaży antykoncepcji awaryjnej w okresach wakacyjnych może świadczyć o tym, że coraz więcej osób podejmuje odpowiedzialne decyzje dotyczące swojego zdrowia seksualnego, nawet w sytuacjach, które są poza kontrolą. To oznaka rosnącej świadomości społecznej i odpowiedzialności, ale również przypomnienie, jak ważne jest, by każda osoba miała łatwy dostęp do takich środków, kiedy najbardziej tego potrzebuje - mówi prof. Mirosław Wielgoś, konsultant krajowy w dziedzinie perinatologii, kierownik Kliniki Położnictwa i perinatologii Państwowego Instytutu Medycznego MSWiA w Warszawie.
Organizatorzy kampanii zwracają uwagę, że wbrew stereotypom antykoncepcja awaryjna nadal najbardziej potrzebna jest kobietom dojrzałym. Najwięcej Polek, które skorzystały z tabletki "dzień po" jest w grupie wiekowej 31-40 lat (28 proc. wszystkich wystawionych recept farmaceutycznych) oraz młodych dorosłych 19-25 (27 proc.). Znacznie rzadziej z antykoncepcji awaryjnej korzystają natomiast nastolatki w wieku 16-18 lat (8 proc.).
W pierwszym kwartale tego roku recepty na tę formę antykoncepcji wystawiono:
- 89 dziewczętom w wieku 15 lat
- 1257 dziewczętom w wieku 16-18 lat
- 4564 kobietom w wieku 19-25 lat
- 2125 kobietom w wieku 26-30 lat
- 5490 kobietom w wieku 31-40 lat
- 3638 kobietom w wieku 41-50 lat
- 377 kobietom w wieku 50+.
Przypomnijmy, od maja 2024 roku pacjentka może w aptece otrzymać receptę farmaceutyczną na tzw. tabletkę dzień po, która hamuje lub opóźniania owulację. Sprzedaż w aptece tabletek dzień po bez potrzeby uzyskania recepty od lekarza to jeden ze sztandarowych pomysłów ministry zdrowia Izabeli Leszczyny, który udało się szybko wprowadzić w życie w formie pilotażu, przy niechętnym podejściu samych farmaceutów.
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie programu pilotażowego w zakresie usług farmaceuty dotyczących zdrowia reprodukcyjnego apteki mogą podpisywać umowy z NFZ, dzięki którym antykoncepcja awaryjna jest dostępna dla osób od 15. roku życia na podstawie recepty farmaceutycznej.
W aptekach, które przystąpiły do programu, farmaceuta (mający minimum rok doświadczenia zawodowego) może wystawić receptę farmaceutyczną na pigułkę, która zawiera w swoim składzie octan uliprystalu.
Wydanie leku powinien poprzedzać przeprowadzony w osobnym pomieszczeniu przez farmaceutę wywiad z pacjentką. Jej wiek weryfikowany jest na podstawie dokumentu ze zdjęciem. Pacjentka może skorzystać z programu pilotażowego raz w miesiącu. Produkt jest pełnopłatny.
Pilotaż potrwa do 30 czerwca 2026 roku.
Tabletki zostały dopuszczone do obrotu w UE w 2009 roku. Substancja czynna preparatu to octan uliprystalu. Główny mechanizm działania polega na hamowaniu lub opóźnianiu owulacji, zapobiegając zapłodnieniu.
Początkowo antykoncepcja awaryjna była dostępna na receptę. W styczniu 2015 roku Komisja Europejska zdecydowała, że może być dostępna w krajach UE bez recepty, nie wprowadzając ograniczeń wiekowych.
Na początku kwietnia 2015 roku w Polsce zmieniono kategorię dostępności na OTC, jednak zapisując w rozporządzeniu w sprawie wydawania z aptek produktów leczniczych, że hormonalne środki antykoncepcyjne wydaje się bez recepty osobie, która ukończyła 15. rok życia.
Niedługo po tym czasie, od 23 lipca 2017 roku produkt znowu można było kupić tylko na receptę. Zmienił to dopiero wprowadzony w zeszłym roku pilotaż.
Kampania "Poranek Po" to inicjatywa, której celem jest zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat antykoncepcji awaryjnej, a także zapewnienia, aby wszystkie kobiety w Polsce, które z niej korzystają, mogły czuć się pewnie i bezpiecznie. Ekspertami kampanii są m.in. prof. Violetta Skrzypulec-Plinta, prof. Mirosław Wielgoś, prof. Ewa Wender-Ożegowska, konsultantka krajowa ds. ginekologii oraz dr Andrzej Depko, konsultant krajowy ds. seksuologii.
Zdrowie reprodukcyjne będzie jednym z tematów pierwszego Forum Zdrowia Kobiet, które odbędzie się w Katowicach 9 i 10 czerwca.
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
rynekzdrowia
